Lan tỏa văn hóa đọc cho học sinh từ dự án “làm bạn với sách” của tổ chức Zhi-Shan Foundation
Giới thiệu
Văn hóa đọc – một bộ phận của văn hóa – là một trong những động lực thúc đẩy sự hình thành nên con người mới, những công dân có hiểu biết, có trí tuệ để có thể thích ứng với sự phát triển của xã hội hiện đại – xã hội dựa trên nền tảng của nền kinh tế tri thức. Nhận thức được tầm quan trọng của sách và đặc biệt văn hóa đọc trong học sinh. Anh Hoàng Trọng Thủy (hiên nay là Trưởng Văn phòng dự án Zhi-Shan Foundation) – người đưa đam mê đọc sách và xây dựng “thư viện thân thiện” cho các em học sinh miền Trung. Cách đây 12 năm, khi được tham quan các mô hình văn hóa đọc ở nước ngoài, từ đó anh đã hình thành cho mình tư duy “lan tỏa văn hóa đọc” đến các em học sinh ở các vùng quê nghèo hiếu học của mảnh đất miền Trung với dự án “làm bạn với sách” của Zhi-shan Foundation là tổ chức phi chính phủ duy nhất của Đài Loan tại Việt Nam kể từ đó ra đời. Dự án “Làm bạn với sách” được triển khai từ năm 2008 trên địa bàn 5 tỉnh miền Trung: Thừa Thiên- Huế, Quảng Trị, Quảng Bình, Hà Tĩnh và Nghệ An, với sự phối hợp của Zhishan, các Phòng Giáo dục và Đào tạo địa phương và các trường học tham gia dự án.
Mục đích của dự án
Dự án hướng đến đối tượng là trẻ em ở những vùng còn hạn chế về cơ sở vật chất phục vụ việc đọc sách cũng như cơ hội được định hướng, rèn luyện kỹ năng đọc. Tổ chức Zhi-shan Foundation đã chọn các tỉnh ở khu vực miền Trung Việt Nam để ttriển khai dự án “làm bạn với sách” cho các em học sinh ở các vùng khó khăn. Ba mục tiêu chính của “Làm bạn với sách” là tạo hứng thú và bồi dưỡng thói quen đọc sách cho học sinh; Rèn luyện và trang bị cho học sinh các kĩ năng học tập cơ bản (lắng nghe, quan sát, lí giải suy luận, biểu đạt và sáng tạo) và Hỗ trợ nhà trường cải thiện môi trường giáo dục, nâng cao chất lượng dạy học.
Dấu ấn từ mô hình dự án “làm bạn với sách”
Điều đặc biệt và sự khác biệt của các dự án khác, nếu các dự án khác chỉ tặng sách cho học sinh các trường học. Dự án “làm bạn với sách” là tổ chức phi chính phủ sẽ hộ trợ tất cả các công đoạn từ cơ sở vất chất, trang thiết bị, sách và tổ chức tập huấn, kiểm tra giám sát trong quá trình hoạt động để thư viện các trường học tạo nên một “thư viện thân thiện” nâng cao văn hóa đọc và làm thay đổi ý thức tự học, tự giác học của học sinh.
Không chỉ giúp các trường học xây dựng thư viện thân thiện và hỗ trợ việc hoạt động của thư viện trong hai năm đầu tiên, Zhishan còn chú trọng việc xây dựng kỹ năng đọc sách và tổ chức hoạt động đọc sách hiệu quả thông qua việc cung cấp sách truyện, sổ tay ghi nhật kí đọc sách, lồng ghép hoạt động đọc sách vào chương trình chính khóa, ngoại khóa. Điển hình là hoạt động đọc và chia sẻ sách được triển khai vào 15 phút đầu giờ, hoặc giờ học đạo đức, giờ sinh hoạt lớp (2-3 lần/ tuần).
Điều đặc biệt, ngoài dự án “làm bạn với sách” cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở thì gần đây tổ chức Zhi-Shan Foundation thực hiện dự án “thư viện cho bé” – thư viện đồ chơi cho bé ở cấp học mầm non. Có thể khẳng định đây là mô hình hoàn toàn mới và đặc biệt ở Việt Nam hiện nay.
Hoạt động của Tổ chức Zhi-Shan Foundation
Tổ chức Zhi-Shan Foundation đến nay đã thực hiện nhiều dự án: Dự án học bổng cho học sinh nghèo vượt khó; Dự án hỗ trợ trẻ em mồ côi lang thang; Dự án hỗ trợ giáo dục mầm non; Dự án cung cấp bảng chống lóa; Dự án “Làm bạn với sách”; Dự án phẫu thuật chỉnh hình miễn phí cho trẻ em khuyết tật; Các hoạt động cứu trợ thiên tai…Riêng dự án “làm bạn với sách” đạo tạo nên một sức hút mạnh mẽ đó là lan tỏa văn hóa đọc đến với học sinh các trường học và làm thay đổi các nhà quản lý.
Dự án “làm bạn với sách” sẽ hỗ trợ cho các trường học (trường tiểu học học, trung học cơ sở):
Thư nhất, hỗ trợ cơ sở vật chất: Xây dựng thư viện; cung cấp tài liệu, phương tiện và kinh phí tổ chức hoạt động đọc sách
Thứ hai, hỗ trợ kỹ thuật: Tập huấn chuyên đề đọc sách; tổ chức tham quan và học tập ở trong nước và nước ngoài; giám sát và hỗ trợ thực tế; đánh giá kết quả hoạt động; tổ chức các cuộc thi.
Hiệu quả từ dự án “làm bạn với sách”
Khi tham gia dự án “làm bạn với sách” các trường đã tào được một môi trường thư viện thân thiện: Tạo được môi trường đồng thuận; Xây dựng được phòng trào đọc sách trong nhà trường; Xây dựng được mô hình thư viện đẹp “thư viện thân thiện”;Tạo môi trường tốt cho học sinh ham đọc sách – nâng cao văn hóa đọc; Hỗ trợ toàn diện, ổn định; Hoạt hóa phương pháp dạy học của giáo viên; Hỗ trợ nâng cao chất lượng giáo dục trong trường học
Tính đến nay tổ chức Zhi-Shan Foundation đã hỗ trợ 150 tỷ đồng cho các dự án, riêng dự án “làm bạn với sách đã hỗ trợ hơn 22 tỷ đồng cho 200 trường tiểu học, trường trung học cơ sở về xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị thư viện, cung cấp 22.387 đầu sách các loại, 40.659 cuốn sổ tay đọc, 70.000 học sinh tham gia hoạt động đọc sách, bình quân mỗi thư viện phục vụ gần 2000 lượt học sinh mỗi tháng, mỗi học sinh bình quân đọc 50 quyển sách/năm học.
Ghi nhận từ các tổ chức xã hội
Với những đóng góp và cống hiến của tổ chức chức Zhi-Shan Foundation đến nay đảng và nhà nước ta cùng với các tổ chức xã hội đã ghi nhận và tặng thưởng những phần thưởng cao quý để ghi nhận sự đóng góp cho xã hội: Huân chương Lao động hạng 3 của Nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Bằng khen của Bộ Lao động – Thương Binh và Xã hội, Bằng khen của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Bằng khen của ủy ban nhân dân các tỉnh:Tỉnh Thừa Thiên Huê, Quảng Trị, Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An; Bằng khen của Bộ giáo dục và Đào tạo; Kỷ niệm chương vì hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc của Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam; Giấy khen, giấy ghi nhận tấm lòng vàng, thư khen, thư cảm ơn của các tổ chức xã hội khác.
Với tinh thần tình thương không biên giới, trong nhiều năm qua, tổ chức Zhishan Foundtion đã nỗ lực hết mình vận động các nguồn lực để triển khai các dự án viện trợ nhân đạo tại Việt Nam, các dự án đã phát huy hiệu quả cao, giúp đỡ cho hàng ngàn trẻ em có hoàn cảnh khó khăn được đến trường, được phẫu thuật, được chăm sóc và giáo dục tốt hơn. Đặc biệt, dự án “Làm bạn với sách” đã góp phần to lớn trong việc thúc đẩy sự phát triển của văn hoá đọc trong các bậc học,trong cộng đồng. Sức lan toả và ảnh hưởng của dự án là là một điểm sáng góp phần nâng cao văn hóa đọc trong cộng đồng, góp phần tham gia vào “Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030” của Chính phủ.
……………
ThS. Trần Dương
